nie ma mowy
  • ołówek i piórnik w wołaczu

    3.11.2023
    3.11.2023

    Jaką formę przyjmują rzeczowniki nieżywotne w wołaczu? Np. ołówek czy ołówku, piórnik czy piórniku? Kiedyś uczono mnie, że wołacz = mianownikowi, a tylko przy personifikacji (baśnie, poezja) używa się piórniku, ołówku, długopisie, itp. Dziś słyszę, że to błąd. Czy faktycznie? Z góry dziękuję za wyjaśnienie. Małgorzata

  • O pisowni lista światowego dziedzictwa UNESCO
    13.06.2017
    13.06.2017
    Chciałabym dowiedzieć się, czy w niżej podanym zdaniu słowo Lista powinnam zapisać wielką literą? Stolica wyspy słynie z wpisanej na Listę UNESCO zabytkowej starówki oraz trzech majestatycznych twierdz. Czy i kiedy wypada nam skracać nazwę Listy światowego dziedzictwa kulturalnego i przyrodniczego UNESCO

    Z poważaniem
    Justyna Preuss
  • pauza na końcu urwanej kwestii dialogowej
    4.12.2015
    4.12.2015
    Czy w dialogu powieściowym dopuszczalne jest stosowanie znaku pauzy na końcu urwanej kwestii (jako jedynego znaku interpunkcyjnego)? Chodzi o sytuację, gdy jedna osoba przerywa drugiej. Utwór jest tłumaczony; w oryginale angielskim stosowany jest zarówno wielokropek (gdy postać zawiesza głos), jak i myślnik (gdy wypowiedź zostaje gwałtownie przerwana). Wydaje mi się, że zasada nr 393 SO PWN dopuszcza takie użycie („…wielokropek może być zastępowany przez […] myślnik”).
  • pierwszy lepszy, każdy głupi
    1.06.2005
    1.06.2005
    Witam. Czy wyrażenia pierwszy lepszy i każdy głupi (najczęstsze w mowie potocznej) to z punktu widzenia językoznawców frazeologizmy?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • Piszemy o Kościołach

    2.12.2021
    2.12.2021

    Dzień dobry,


    zwracam się z pytaniem, na które nie udało im się znaleźć odpowiedzi. Jak powinno zapisywać się liczbę mnogą od słowa Kościół w przypadku, gdy te k/Kościoły nie są dookreślone jakimś przymiotnikiem np. protestanckie? Przykładem niech będzie zdanie: Polska Rada Ekumeniczna zrzesza siedem kościołów. Czy może  siedem Kościołów?


    Mi bliżej do pierwszej formy - małą literą, ale to tylko moje odczucie. Czy możne należy stosować zasadę podobnie jak z liczbą pojedynczą?

  • Polski autonomista a autonomista polski
    15.05.2017
    15.05.2017
    Interesuje mnie jedna kwestia, mianowicie: czy można używać sformułowania (na przykład) polski autonomista w znaczeniu ‘kogoś, kto jest autonomistą pochodzącym z Polski’, a nie ‘zwolennik autonomii Polski’? Przykład mógłby być taki (i to kompletnie hipotetyczne, poglądy roli nie grają): Sprawę autonomii Gdańska popierali zarówno autonomiści gdańscy, jak i polscy.
  • po lwiemu
    21.05.2013
    21.05.2013
    Robimy coś po swojemu lub po bożemu, po wariacku lub po angielsku. Skoro w pierwszych dwóch wypadkach sprawdza się celownik, to skąd wzięły się formy kończące się na -ku zamiast na -kiemu? Jak nazywa się taka forma?
    Jakie są ograniczenia przy tworzeniu analogicznych konstrukcji z po? Czy będzie dobrze po lwiemu albo po wesołemu?
  • Poniżej przeciętnej są postępy dydaktyczne
    5.06.2018
    5.06.2018
    Bardzo proszę o odpowiedź czy poprawne są formy: powyżej przeciętnej i poniżej przeciętnej oraz postępy dydaktyczne. Od dawna często używam tych wyrażeń w pisanych przeze mnie opiniach psychologicznych. Ostatnio jednak spotkałam się z twierdzeniem, że formy te są błędne. Moim zdaniem zarówno wyrażenie powyżej przeciętnej, jak i postępy dydaktyczne są poprawne.

    Bardzo dziękuję za pomoc.
    Maria Cieślak
  • Poprawność zdania

    8.01.2022

    czy poprawnie jest napisane Klub obchodził swoje 10 urodziny?

  • porządek znaczeń w słowniku
    31.01.2007
    31.01.2007
    Drodzy Państwo!
    Mam do Państwo pytanie dotyczące kolejność znaczeń w słownikach fachowych. Jeśli podajemy wiele przykładów dla oznaczenia użycia jakiedoś słowa, jaka kolejność obowiązuje w obrębie hasła? Na przykład określenie z przymiotnikiem (körperlicher Zwang), określenie z przyimkiem (unter Zwang) lub dopełnienie rzeczownikowe (der Zwang der Gestetz), a wreszcie użycie rzeczownika w połączeniu z czasownikiem (Zwang ausüben).
    Z poważaniem
    E. Jenek
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego